Правілы карыстання

1. Агульныя палажэнні

1.1. Правілы карыстання бібліятэкамі Дзяржаўнай установы культуры "Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка" (далей Правілы) распрацаваны ў адпаведнасці з існуючым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь у галіне бібліятэчнай справы, "Тыпавымі правіламі карыстання бібліятэкамі ў Рэспубліцы Беларусь", зацверджанымі Пастановай Міністэрствам культуры Рэспублікі Беларусь ад 05.08. 28 (у рэдакцыі пастанова Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь 11.11.2014 № 64), Статутам Дзяржаўнай установы культуры «Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка» і рэгламентуюць парадак запісу, правы, абавязкі карыстальнікаў і адказнасці бакоў.

1.2. Дзяржаўная ўстанова культуры «Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка» (далей Бібліятэка) з'яўляецца інфармацыйнай і сацыякультурнай установай рэгіёна, якая ажыццяўляе збор і забяспечвае захаванасць дакументаў, а таксама дае іх у часовае карыстанне фізічным і юрыдычным асобам з мэтай задавальнення інфармацыйных, культурных, навуковых і іншых патрэб карыстальнікаў Бібліятэкі.

1.3. Доступ да інфармацыйных рэсурсаў можа быць абмежаваны на аснове заканадаўства Рэспублікі Беларусь і ў адпаведнасці з дакументамі, якія рэгламентуюць дзейнасць Бібліятэкі.

1.4.Бібліятэка аказвае карыстальнікам дадатковыя платныя паслугі ў адпаведнасці з існуючым заканадаўствам.

2. Арганізацыя абслугоўвання карыстальнікаў

2.1. Правы на карыстанне бібліятэкамі ДУК “Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка” мае любую фізічную асобу незалежна ад полу, узросту, нацыянальнасці, адукацыі, сацыяльнага становішча, палітычных і рэлігійных перакананняў і прафесійнай прыналежнасці, а таксама любую юрыдычную асобу незалежна ад формы ўласнасці і ведамаснай падпарадкаванасці.

2.2. Усе грамадзяне, якія пражываюць у Старых Дарогах і Старадарожскім раёне, у адпаведнасці з індывідуальнымі патрэбамі і інтарэсамі маюць права на свабоднае і бясплатнае атрыманне асноўных паслуг Бібліятэкі.

2.3. Асобы, якія не маюць рэгістрацыі на тэрыторыі г. Старыя Дарогі і Старадарожскага раёна, маюць права на бібліятэчнае абслугоўванне ў бібліятэках раёна і горада.

2.4.Юрыдычныя асобы абслугоўваюцца на аснове дагавора аб аказанні бібліятэчна-інфармацыйных паслуг.

2.5. Абслугоўванне карыстальнікаў у Бібліятэцы ажыццяўляецца:

— у раённай цэнтральнай бібліятэцы (функцыянуе аддзел абслугоўвання і інфармацыі чытачоў (абанемент, універсальная чытальная зала, якая ўключае ў сябе публічны цэнтр прававой інфармацыі). Абслугоўванне ў гэтых структурах ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Палажэннямі і дадзенымі Правіламі;

- дашкольнікі і навучэнцы 1-9 класаў (да 15 гадоў уключна) абслугоўваюцца ў дзіцячай бібліятэцы і бібліятэках-філіялах;

- з 16-гадовага ўзросту карыстальнікі абслугоўваюцца ў раённай цэнтральнай бібліятэцы і бібліятэках-філіялах.

2.6.Асобы, якія не могуць наведваць Бібліятэку па месцы жыхарства з прычыны пажылога ўзросту, абмежаваных фізічных магчымасцей і аддаленасці ад пазастацыянарных бібліятэк, маюць права на нестацыянарныя формы абслугоўвання (кніганошы, бібліобус, бібліятэчныя пункты).

3. Парадак запісу карыстальнікаў у бібліятэку

3.1.Пры запісе ў Бібліятэку грамадзянін павінен прад'явіць дакумент, які сведчыць асобу (пашпарт) або дакумент, які замяшчае яго (від на жыхарства, даведку аб часовай рэгістрацыі, ваенны білет).

3.2. Дзеці і падлеткі да 14 гадоў запісваюцца ў Бібліятэку на падставе пашпарта аднаго з бацькоў або асобы, якая яго замяняе.

3.3. Карыстальнікі з абмежаванымі фізічнымі магчымасцямі (інваліды, якія доўга хварэюць) маюць права даверыць атрыманне бібліятэчных дакументаў іншым асобам на падставе пісьмовай даверанасці, якая захоўваецца ў фармуляры карыстальніка.

3.4. Карыстальнік абавязаны паведаміць неабходныя звесткі для афармлення рэгістрацыйных форм, вызначаных Бібліятэкай, азнаёміцца з гэтымі Правіламі і пацвердзіць згоду на іх выкананне асабістым подпісам на чытацкім фармуляры.

3.5. Карыстальнікі Бібліятэкі абавязаны штогод праходзіць перарэгістрацыю. Пры перарэгістрацыі неабходна асабістая прысутнасць карыстальніка і наяўнасць дакумента, які пацвярджае асобу.

3.6. Карыстальнік, які не прайшоў перарэгістрацыю сёлета, бібліятэкай не абслугоўваецца.

4. Правы карыстальнікаў

Карыстальнікі Бібліятэкі маюць правы:

4.1. наведваць Бібліятэку ў адпаведнасці з рэжымам яе працы;

4.2. бясплатна атрымліваць поўную інфармацыю аб складзе фондаў і інфармацыйных рэсурсах Бібліятэкі праз сістэму каталогаў, картатэк, баз даных і іншыя формы бібліятэчнага інфармавання;

4.3. бясплатна атрымліваць кансультацыйную дапамогу ў пошуку крыніц інфармацыі;

4.4. атрымліваць у часовае карыстанне дакументы з фондаў бібліятэкі для работы ў чытальнай зале або на абанеменце;

4.5. падаўжаць тэрмін карыстання дакументам пры ўмове яго прад'яўлення ў захаванасці і адсутнасці запытаў з боку іншых карыстальнікаў на гэты дакумент;

4.6. атрымліваць доступ да электронных інфармацыйных рэсурсаў у адпаведнасці з правіламі карыстання Бібліятэкай;

4.7. атрымліваць дакументы або іх копіі па міжбібліятэчным абанеменце;

4.8. удзельнічаць у сацыякультурных мерапрыемствах, якія праводзяцца Бібліятэкай для карыстальнікаў;

4.9. карыстацца мабільнымі тэлефонамі па-за зонамі абслугоўвання карыстальнікаў;

4.10.звяртацца да прадстаўнікоў адміністрацыі Бібліятэкі з прапановамі па паляпшэнні абслугоўвання, заўвагамі, скаргамі па ўсіх пытаннях, якія датычацца абслугоўвання, набыцця і арганізацыі інфармацыйных рэсурсаў і паслуг;

4.11. карыстацца іншымі відамі паслуг, у тым ліку платнымі, пералік якіх вызначаны Бібліятэкай і зацверджаны ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.

5. Абавязкі карыстальнікаў

Карыстальнікі Бібліятэкі абавязаны:

5.1. выконваць Правілы карыстання Бібліятэкай і прытрымлівацца рэжыму працы Бібліятэкі;

5.2. беражліва адносіцца да бібліятэчных фондаў і своечасова вяртаць дакументы ва ўстаноўлены Бібліятэкай тэрмін:

- карыстальнік можа атрымаць не больш за 5 кніг і іншых дакументаў на тэрмін да 30 каляндарных дзён;

- пасля заканчэння тэрміну карыстання карыстальнік абавязаны вярнуць дакументы або падоўжыць тэрмін карыстання яшчэ на 30 дзён, пры ўмове іх прад'яўлення ў захаванасці і адсутнасці запытаў з боку іншых карыстальнікаў на дадзеныя дакументы;

- калі на працягу 3-х месяцаў карыстальнік не вярнуў кнігі ў бібліятэку, бібліятэка мае права запатрабаваць запазычанасць праз судовыя органы. Кошт кожнай кнігі вызначаецца фондавай камісіяй;

5.3. своечасова (на працягу 30 дзён) паведамляць супрацоўнікам Бібліятэкі аб змяненні месца жыхарства, прозвішча і іншых даных, неабходных для запаўнення ўліковых форм;

5.4. пры атрыманні дакументаў з якімі-небудзь дэфектамі карыстальнік павінен неадкладна паведаміць аб гэтым бібліятэкару. Адказнасць нясе апошні, хто карыстаўся дакументам;

5.5. беражліва адносіцца да маёмасці і абсталявання Бібліятэкі;

5.6. праходзіць перарэгістрацыю чытачоў у тэрмін і ў адпаведнасці з парадкам, устаноўленым Бібліятэкай.

5.7. захоўваць грамадскі парадак і чысціню ў памяшканнях Бібліятэкі, паважаць правы іншых карыстальнікаў;

5.8. мець ахайны вонкавы выгляд;

5.9. ветліва адносіцца да супрацоўнікаў і наведвальнікаў бібліятэкі;

5.10. у надзвычайных сітуацыях (пажар, аварыя, пагроза тэрарыстычнага акта і іншых) выконваць патрабаванні работнікаў бібліятэкі, органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях.

Карыстальнікам Бібліятэкі забараняецца:

5.11. выносіць дакументы з памяшкання Бібліятэкі без запісу ў формах уліку, прынятых бібліятэкай;

5.12.наносіць шкоду бібліятэчным сродкам, абсталяванню ці дакументам (вырываць, загінаць, выразаць старонкі дакумента; рабіць пазнакі, падкрэсліваць; уносіць змены або выпраўленні ў друкаваны тэкст; калькаваць малюнкі і г.д.)

5.13. рабіць паметкі на каталожных картках і вымаць іх з каталожных скрынь;

5.14. уносіць у Бібліятэку любыя асабістыя друкаваныя выданні, гаспадарчыя сумкі, рэжучыя, колючыя прадметы;

5.15. уносіць і выкарыстоўваць розныя капіявальныя прыборы (сканеры, аўдыё-, фота- і відэаапаратуру), іншае магчыма па дазволе адміністрацыі Бібліятэкі;

5.16. выкарыстоўваць мабільны тэлефон з уключаным гукавым сігналам у зонах абслугоўвання чытачоў, а таксама ў мэтах відэаздымкі і фатаграфавання дакументаў з фондаў Бібліятэкі;

5.17. перадаваць бібліятэчныя дакументы для карыстання іншым асобам;

5.18. выконваць сістэмныя аперацыі ў камп'ютарнай сетцы Бібліятэкі;

5.19. наведваць абанемент або працаваць у чытальнай зале ў верхнім адзенні без дазволу бібліятэкара;

5.20. прымаць ежу і напоі ў памяшканнях Бібліятэкі;

5.21. наведваць Бібліятэку ў стане алкагольнага, таксічнага, наркатычнага ап'янення, а таксама ў стане, які не адпавядае правілам санітарнай і асабістай гігіены;

5.22. уваходзіць у будынак Бібліятэкі з жывёламі, за выключэннем карыстальнікаў - асоб з аслабленым зрокам і асоб, якія страцілі зрок, - у суправаджэнні сабакі-павадыра;

5.23. уваходзіць у службовыя памяшканні без суправаджэння бібліятэчнага персаналу.

5.24. выкарыстоўваць чытацкую аўдыторыю Бібліятэкі для прапаганды і распаўсюджвання сваіх палітычных, рэлігійных, грамадскіх поглядаў;

5.25.распаўсюджваць улёткі, буклеты і іншую друкаваную прадукцыю, вывешваць аб'явы, афішы без ведама адміністрацыі Бібліятэкі;

5.26. пакідаць дзяцей без нагляду;

5.27. курыць у памяшканнях Бібліятэкі, акрамя спецыяльна прызначаных для гэтага месцаў.

5.28. займацца супрацьзаконнай дзейнасцю, здзяйсняць антыграмадскія ўчынкі.

6. Адказнасць карыстальнікаў

6.1. Карыстальнік абавязаны прагледзець атрыманы дакумент. У выпадку выяўлення якіх-небудзь дэфектаў паведаміць пра гэта бібліятэкару, які павінен зрабіць пры гэтым адпаведныя пазнакі. Калі пры звароце дакументаў бібліятэкар выявіць раней адсутныя дэфекты, адказнасць за іх нясе карыстальнік, які апошнім вярнуў дакумент.

6.2. Пры страце або псаванні дакумента з фонду Бібліятэкі карыстальнік абавязаны замяніць яго такім жа або прызнаным бібліятэкарам раўнацэнным. Пры немагчымасці замены - кампенсаваць страты ў формах і памерах, прадугледжаных "Інструкцыяй па ўліку і захаванасці бібліятэчных фондаў у Рэспубліцы Беларусь".

6.3. За страту або псаванне дакументаў з фондаў бібліятэкі, прычыненне ім незаменнай шкоды і парушэнні тэрмінаў вяртання дакументаў непаўналетнімі чытачамі (да 16 гадоў), адказнасць нясуць іх бацькі, апекуны, папячыцелі, навучальныя ўстановы, выхаваўчыя або лячэбныя ўстановы, пад наглядам якіх яны знаходзяцца.

6.4. У іншых выпадках нанясення шкоды маёмасці або персаналу Бібліятэкі карыстальнік нясе адказнасць у адпаведнасці з дзейным заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.

6.5.За парушэнне сапраўдных Правілаў, карыстальнікі могуць быць пазбаўлены права карыстання Бібліятэкай на тэрміны, устаноўленыя адміністрацыяй Бібліятэкі (месяц, 3 месяцы, год, назаўжды).

7. Правы Бібліятэкі

Бібліятэка мае права:

7.1. зацвярджаць і ўносіць дапаўненні і змяненні ў Правілы карыстання; вызначаць умовы выкарыстання бібліятэчных фондаў і іншых інфармацыйных рэсурсаў, а таксама рэжым доступу да іх.

7.2. самастойна вызначаць змест і формы сваёй дзейнасці ў адпаведнасці з мэтамі і функцыямі, вызначанымі ў Статуце Дзяржаўнай установы культуры “Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка”;

7.3. вызначаць умовы выкарыстання бібліятэчных фондаў і іншых інфармацыйных рэсурсаў, а таксама рэжым доступу да іх;

7.4.уводзіць дадатковыя платныя паслугі ў адпаведнасці з дзейным заканадаўствам у Рэспубліцы Беларусь. Наменклатура платных паслуг вызначаецца адміністрацыяй бібліятэкі згодна з “Палажэннем аб платных паслугах Дзяржаўнай установы культуры “Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка”. Цэны на платныя паслугі ўстанаўліваюцца з улікам сабекошту, рэнтабельнасці і іншых параметраў, прынятых у практыцы бібліятэчных і інфармацыйных паслуг.

7.5. фарміраваць фонд службовых дакументаў у аддзеле бібліятэчнага маркетынгу, якія не выкарыстоўваюцца для выдачы чытачам;

7.6. бібліятэка мае права ўстанаўліваць і прымаць меры па кампенсацыі ўрону, нанесенага карыстальнікамі фондам бібліятэкі, у адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.

7.7. вызначаць тэрмін пазбаўлення права карыстання Бібліятэкай для карыстальнікаў, якія парушылі гэтыя Правілы і нанеслі ўрон Бібліятэцы;

7.8. бібліятэка мае права ў выпадку парушэння "Правіл карыстання" прымаць штрафныя, адміністрацыйныя і іншыя меры пакарання, кіруючыся заканадаўствам Рэспублікі Беларусь. Бібліятэчны персанал мае права запатрабаваць пакінуць памяшканне асобам, якія не выконваюць дадзеныя правілы або пазбавіць іх права карыстання бібліятэкай на час, вызначаны дадзенымі "Правіламі".

7.9. уносіць змяненні і дапаўненні ў гэтыя Правілы.

8. Абавязкі Бібліятэкі

Бібліятэка абавязана:

8.1. ствараць умовы для ажыццяўлення правоў карыстальнікаў на свабодны доступ да інфармацыі і дакументаў Бібліятэкі;

8.2. фарміраваць інфармацыйныя рэсурсы, забяспечваць іх захаванасць і рацыянальнае выкарыстанне ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам Рэспублікі Беларусь і Статутам Дзяржаўнай установы культуры "Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка";

8.3. забяспечваць высокую культуру абслугоўвання карыстальнікаў;

8.4. рэгулярна інфармаваць карыстальнікаў аб дапаўненнях і змяненнях, якія ўносяцца ў Правілы; аб змяненнях у рэжыме работы Бібліятэкі; аб відах паслуг, якія выконваюцца Бібліятэкай;

8.5. захоўваць канфідэнцыйнасць звестак аб карыстальніках Бібліятэкі.

8.6. ажыццяўляць увесь комплекс бясплатных і платных паслуг, зацверджаных Дзяржаўнай установай культуры "Старадарожская раённая цэнтральная бібліятэка".

8.7. прымаць меры па прыцягненню карыстальнікаў у бібліятэку, садзейнічаць павышэнню культуры чытання.

8.8. забяспечваць захаванасць фондаў. Ажыццяўляць улік, захоўванне і выкарыстанне дакументаў, якія знаходзяцца ў фондах бібліятэкі, у адпаведнасці з “Інструкцыяй па ўліку і захаванасці бібліятэчных фондаў у Рэспубліцы Беларусь” і ўстаноўленымі Правіламі.

8.9. сістэматычна сачыць за своечасовым вяртаннем у бібліятэку выдадзеных карыстальнікам дакументаў.

8.10. не дапускаць выкарыстанне звестак аб карыстальніках бібліятэкі і іх чытацкіх запытах, за выключэннем выпадкаў, калі гэтыя звесткі выкарыстоўваюцца для навуковых мэт, па патрабаванні праваахоўных органаў і арганізацыі бібліятэчнага абслугоўвання.

8.11. дакументы, якія не прайшлі бібліятэчную апрацоўку, выдаваць толькі пасля заканчэння адпаведнага тэрміну апрацоўкі.